Spa là gì? Nguồn gốc, đặc trưng và mô hình trong thiết kế

Spa là mô hình dịch vụ làm đẹp, chăm sóc sức khỏe, kết hợp thư giãn cơ thể và tinh thần bằng nước, thông qua các liệu pháp massage, chăm sóc da, sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên và ứng dụng công nghệ tiên tiến. Spa đã và đang phát triển thành ngành dịch vụ có quy mô toàn cầu.

Theo Fortune Business Insights: “Thị trường dịch vụ spa toàn cầu năm 2024 được định giá khoảng 99,79 tỷ USD. Dự kiến tăng lên 264,95 tỷ USD vào năm 2032, với tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) ~ 12,72% từ 2025 đến 2032”.

Theo Grand View Research: “Dự đoán tới năm 2030, thị trường spa toàn cầu sẽ đạt khoảng USD 147,11 tỷ, với CAGR khoảng 7,5%”.

Số liệu thống kê của của INC & EAS Vietnam cũng cho thấy, Việt Nam có hơn 7.000 cơ sở Spa (tính đến 2023) và dự kiến con số này sẽ đạt hơn 10.000 cơ sở trong năm 2025.

Những số liệu này đã chứng minh spa không còn là khái niệm xa xỉ mà chính thức trở thành một phần quan trọng của lối sống hiện đại, với rất nhiều đóng góp và triển vọng về lâu dài. Để giúp bạn hiểu đúng “spa là gì”, định hướng xây dựng spa hiệu quả, hãy cùng bài viết khám phá nguồn gốc của spa, đặc trưng thiết kế và các mô hình spa phổ biến cũng như chức năng cốt lõi, tổng quan về chi phí đầu tư - lợi nhuận của ngành.

Spa có nguồn gốc từ đâu? Mang ý nghĩa gì?

Nguồn gốc tên gọi

Từ “spa” bắt nguồn từ tên gọi của thị trấn Spa (thuộc nước Bỉ). Vùng đất này vốn nổi tiếng với các suối nước khoáng thiên nhiên. Người dân thời đó tin rằng việc tắm, ngâm và uống nước khoáng từ vùng này giúp phục hồi sức khỏe, giảm mệt mỏi và cải thiện sắc đẹp. Do đó, “Spa” trở thành nơi cung cấp dịch vụ trị liệu xa xỉ, chỉ dành cho giới thượng lưu.

Ngoài ra, cũng có các giải thích cho rằng, “spa” là viết tắt của cụm “sanitas per aquam” trong tiếng Latin - nghĩa là “sức khỏe tốt nhờ nước”.

Cả hai nguồn gốc này đều thể hiện đúng bản chất cốt lõi của “spa”, là dùng nước để làm liệu pháp chăm sóc sức khỏe - sắc đẹp và nuôi dưỡng tinh thần.

Lịch sử phát triển của spa qua các thời kỳ

• Thời kỳ Phục Hưng: Spa gắn liền với tầng lớp quý tộc châu Âu, là hình thức điều trị và nghỉ dưỡng sang trọng.
• Thế kỷ 19 - 20: Khái niệm spa được mở rộng sang lĩnh vực chăm sóc sắc đẹp, massage và phục hồi tinh thần. Day spa và Resort spa trở thành xu hướng.
• Thế kỷ 21: Spa bước vào kỷ nguyên hiện đại, trở thành ngành công nghiệp chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp toàn diện, xuất hiện ở hầu hết các quốc gia, kết hợp thêm các yếu tố công nghệ, không gian, trị liệu tự nhiên.

Ý nghĩa của spa trong cuộc sống hiện đại

Ban đầu, spa được hình thành với mục đích chính là chữa bệnh, giúp thư giãn và phục hồi cơ thể. Tuy nhiên, ngày nay, spa còn mang ý nghĩa nhiều hơn thế.

• Trở thành phương tiện đáng tin cậy để chăm sóc và duy trì sức khỏe, vẻ đẹp từ trong ra ngoài, ngăn ngừa lão hóa; đáp ứng với nhu cầu thẩm mỹ cao giữa nhịp sống bận rộn.
• Spa là một phần quan trọng của ngành du lịch wellness - khách du lịch lựa chọn điểm đến không chỉ vì cảnh đẹp mà còn muốn tận hưởng những giá trị chuyên biệt về Thân - Tâm - Trí.
• Spa còn là đại diện cho các thiết kế mang tính trải nghiệm không gian, từ kiến trúc, ánh sáng, chất liệu, âm thanh đến hệ thống thiết bị đều mang dấu ấn thương hiệu và đẳng cấp của dịch vụ, phản ánh vị thế khách hàng.

Đặc trưng thiết kế của spa là gì?

Mỗi đặc trưng thiết kế spa đều hướng đến những vai trò khác nhau, góp phần tạo nên tổng thể tối ưu và đồng bộ.

Bố cục mặt bằng: Luồng trải nghiệm và hiệu suất vận hành

Bố cục mặt bằng đóng vai trò là phần khung cho mọi trải nghiệm và vận hành của spa.

• Phân vùng các khu vực rõ ràng: Lễ tân - Phòng chờ - Tư vấn - Phòng trị liệu - Khu tắm, xông hơi - Kho và khu nhân viên - Khu vệ sinh (tùy theo quy mô spa)
• Thiết kế luồng di chuyển một chiều (vào một chiều - ra một chiều), đảm bảo riêng tư cho khách đến trước - đến sau.
• Lối đi chính nên từ 1.2m, khu vực chờ tối thiểu 1.2 - 1.5m2/người

>> Tăng năng suất phục vụ, khách hàng và nhân sự có lộ trình tiện nghi, thoải mái, an toàn. Bố cục khoa học giúp quá trình vận hành trơn tru, chuyên nghiệp hơn.

Màu sắc, ánh sáng và âm thanh: Kích hoạt cảm xúc

Màu sắc, ánh sáng và âm thanh luôn là 03 yếu tố được tính toán kỹ trong các bản thiết kế spa, có khả năng tác động trực tiếp đến cảm nhận của khách hàng.

• Tông màu chủ đạo: trung tính hoặc ấm (be, greige, xanh nhẹ) để gợi sự thư giãn, dùng điểm nhấn màu thương hiệu hoặc đặc trưng cho phong cách kiến trúc.
• Ánh sáng: Ưu tiên ánh sáng dịu nhẹ (trừ đèn chuyên biệt dùng cho khu trị liệu), tận dụng thêm ánh sáng tự nhiên ở khu lễ tân và phòng chờ.
• Âm thanh: Nhẹ nhàng, có tính trị liệu

>>> Kết hợp cả 03 yếu tố cùng lúc giúp khách hàng có những trải nghiệm thư giãn, nghỉ ngơi chuyên sâu, an tâm và giải tỏa căng thẳng.

Vật liệu bền bỉ: Tối ưu chi phí

Vật liệu sử dụng trong thiết kế spa có các đặc tính thích nghi tốt với các loại hình dịch vụ, hỗ trợ giảm bớt chi phí vận hành.

• Sàn vinyl SPC hoặc porcelain dễ vệ sinh chống ẩm mốc
• Tường phủ sơn dễ lau chùi hoặc panel
• Nội thất bọc vật liệu chống ố, chịu ẩm
• Dùng vật liệu tiêu âm để giảm độ vang và tiếng ồn

>> Giữ cho không gian spa luôn sạch sẽ, mới mẻ và sang trọng, hiện đại; đây cũng là cách để tạo dựng hình ảnh chuyên nghiệp, khách hàng cảm thấy xứng tầm khi trải nghiệm.

Thông gió, điều hòa, chất lượng không khí: An toàn sức khỏe và độ bền thiết bị

Môi trường bên trong spa phải luôn khô thoáng, tránh ẩm mốc vì dễ sinh mầm bệnh, nguy cơ lây nhiễm cho khách và ảnh hưởng đến hoạt động của các thiết bị.

• Phân vùng độc lập giữa khu ướt - phòng trị liệu - phòng chờ
• Lọc không khí ở khu vực có mùi hoặc nhiều hóa chất
• Lắp đặt thiết bị ở nơi an toàn về điện.

Đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật: Giảm thiểu rủi ro

Bên cạnh yếu tố thẩm mỹ, thiết kế spa phải đáp ứng an toàn PCCC, an toàn về điện - nước và các quy định của pháp luật trong kinh doanh.

• Bố trí lối thoát hiểm, đèn exit, hệ thống PCCC theo quy chuẩn địa phương.
• Ổ cắm, mạch điện cho thiết bị công suất lớn, bảo vệ chống rò rỉ
• Cần có bản vẽ MEP để phối hợp thi công.

>> Spa có đầy đủ hồ sơ đạt chuẩn tạo dựng được niềm tin và đánh giá cao từ khách hàng, họ có xu hướng lựa chọn và gắn bó. Đặc biệt, khách hàng cũng mong muốn mình được chăm sóc ở môi trường an toàn.

Nhận diện thương hiệu: Tạo dựng giá trị

Thiết kế không gian spa chính là tạo ra kênh quảng bá thương hiệu mạnh mẽ và hiệu quả nhất.

• Ưu tiên tính đồng bộ và dễ nhận diện, từ biển hiệu - quầy lễ tân - đồng phục - sản phẩm và mùi hương.
• Mỗi chi tiết phải thống nhất với phong cách kiến trúc tổng thể, tạo cảm giác chuyên nghiệp và đẳng cấp.

>> Khách hàng ghi nhớ, thương hiệu có bản sắc riêng, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Có những mô hình spa nào?

Ngành spa tại Việt Nam đang ngày càng mở rộng với đa dạng mô hình, phục vụ mọi nhu cầu từ cơ bản đến chuyên sâu. Mỗi mô hình đều có thiết kế phù hợp với đặc thù dịch vụ.

Dưới đây là bảng tổng hợp 12 mô hình spa phổ biến nhất hiện nay.

Nhóm spa thư giãn ngắn hạn

Nhóm này bao gồm các mô hình: Day Spa, Beauty Spa và Home Spa

• Thiết kế ưu tiên trải nghiệm tiện lợi, nhanh gọn
• Tập trung vào bố cục linh hoạt, dễ thi công, phù hợp diện tích nhỏ (dưới 150m2)
• Đầu tư biển hiệu nổi bật, không gian chuyên nghiệp, vận hành gọn gàng

Nhóm spa nghỉ dưỡng và trị liệu tự nhiên

Nhóm này bao gồm các mô hình: Resort Spa, Destination Spa, Spa Dưỡng Sinh, Spa Đông Y, Spa Muối Khoáng

Nhóm spa có yếu tố chữa lành, lấy thiên thiên là cơ sở cho các thiết kế

• Không gian rộng, thoáng, kết hợp phong thủy từ nước, tiểu cảnh
• Thiết kế mang tính kết nối, gần gũi và bình yên
• Chú trọng kết cấu hạ tầng chắc chắn, chống ẩm, cách nhiệt, điều hòa vi khí hậu

Nhóm spa công nghệ và chuyên biệt

Nhóm này bao gồm các mô hình: Clinic Spa, Medical Spa, jjim Jil Bang, Spa Mẹ bầu

• Đại diện cho các spa xu hướng hiện đại, trải nghiệm chuyên sâu, dịch vụ đặc thù
• Thiết kế đạt chuẩn kỹ thuật về phân khu, tiêu chuẩn vệ sinh - vô trùng, hệ thống điện nước
• Đầu tư vào yếu tố nhận diện thương hiệu, theo đuổi định hướng chuyên nghiệp và uy tín, vận hành khoa học

Ngành spa không ngừng cho thấy sự phong phú trong quá trình phát triển. Việc nổi lên như một xu hướng không phải là ngẫu nhiên, một phần xuất phát từ các chức năng thiết thực, đáp ứng tốt nhu cầu xã hội và các con số hấp dẫn về lợi nhuận.

Chức năng của spa trong lĩnh vực làm đẹp là gì?

Chăm sóc và trị liệu da

Đây là chức năng cơ bản và phổ biến nhất của spa, phù hợp với hầu hết các đối tượng khách hàng.

• Sử dụng liệu pháp massage mặt, xông hơi, tẩy tế bào chết, lấy nhân mụn, dưỡng da chuyên sâu,... giúp làm sạch và nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh
• Hỗ trợ từ các thiết bị hiện đại tăng kết quả điều trị, nâng cấp dịch vụ chuyên sâu nhưng vẫn giữ yếu tố thư giãn tự nhiên
• Kết hợp chuẩn Y khoa, điều trị bởi bác sĩ chuyên ngành để đáp ứng các dịch vụ xâm lấn, phẫu thuật thẩm mỹ đòi hỏi kỹ thuật.

Thư giãn và phục hồi năng lượng

Đây cũng là chức năng giúp spa trở nên khác biệt so với các bệnh viện thẩm mỹ hay trung tâm luyện tập thể dục - thể thao; mang tới nguồn năng lượng mới mẻ từ chính việc chữa lành bên trong, hướng tới thiết lập trạng thái cân bằng của cơ thể và tâm trí. Khách hàng được giải tỏa áp lực và xua đi mệt mỏi.

Trị liệu, cải thiện sức khỏe

Không chỉ chăm sóc da mặt, các spa còn hướng đến chăm sóc toàn thân với các liệu pháp như: massage đá nóng, xông hơi muối khoáng, thủy trị liệu,... Có hiệu quả đối với giảm đau nhức xương khớp, kích thích tuần hoàn máu và thải độc tự nhiên. Thường chức năng này sẽ kết hợp giữa trị liệu cổ truyền và thiết bị hỗ trợ hiện đại.

Tái tạo tinh thần, nâng cao trải nghiệm sống

Spa ngày nay được xem như một phần của lối sống “wellness” - chăm sóc sức khỏe toàn diện. Không còn là các liệu trình ngắn hạn, khách hàng chọn spa như người đồng hành để giúp bản thân tốt hơn, nơi đem lại nguồn năng lượng tích cực và cảm giác được trân trọng. Spa góp phần thay đổi tư duy của số đông khách hàng hiện nay, ở cả nam và nữ.

Chi phí đầu tư - lợi nhuận ngành spa như thế nào?

Chi phí đầu tư spa

Bảng dưới đây thể hiện các chi phí cần thiết để đầu tư spa:

Tùy vào mô hình spa, quy mô và thị trường hoạt động, tổng vốn đầu tư spa dao động từ vài trăm triệu đến vài tỷ đồng.

• Spa mini, quy mô vừa và nhỏ cần vốn đầu tư từ 80 - 200 triệu đồng
• Spa quy mô tầm trung từ 100m2 - 150m2, chi phí rơi vào khoảng 500 triệu - 1,5 tỷ đồng
• Mô hình Clinic spa, Medical spa hoặc Spa resort cao cấp, vốn lên đến 5 - 10 tỷ đồng.

Lợi nhuận và thời gian hoàn vốn của spa

Biên lợi nhuận của spa theo từng mô hình và khu vực hoạt động là khác nhau. Tuy nhiên, những thông tin tham khảo dưới đây có thể giúp hình dung được tiềm năng mạnh mẽ của lĩnh vực này.

• Theo Spa Business Magazine: “54% spa tại resort/hotel báo cáo biên lợi nhuận từ 20%”
• Theo Business Dojo: “Wellness spa năm 2025 đạt mức lợi nhuận 10 - 20%, với các spa cao cấp có thể lên tới 35%”
• Theo Fotromed: “Medical Spa giữ lợi nhuận trong khoảng 20 - 25%, với các doanh nghiệp hiệu suất cao có thể đạt 40%”

Nhìn chung, biên độ lợi nhuận của các spa đều từ 10% trở lên. Thời gian hoàn vốn cho các spa trung bình từ 12 - 24 tháng hoặc lâu hơn (từ 3 - 5 năm) nếu spa có vốn đầu tư lớn (Theo báo cáo từ Business Dojo và FindModelsLab).

Thị trường spa đang dần trở một ngành kinh doanh có tính hệ thống, đòi hỏi thiết kế, vận hành và nhận diện thương hiệu chuyên nghiệp. Hiểu rõ “Spa là gì”, nắm vững các đặc trưng và mô hình là nền tảng quan trọng để tạo nên lợi thế. Đặc biệt, chú trọng và đầu tư đúng hướng vào thiết kế đạt chuẩn - tối ưu cũng là cách để tăng khả năng cạnh tranh.

Bạn cần tìm giải pháp cho kế hoạch mở spa? Bạn muốn sở hữu thiết kế đẹp - hợp xu hướng nhưng chi phí hợp lý? Pendecor chính là gợi ý dành cho bạn. Đội ngũ của chúng tôi đã có nhiều năm kinh nghiệm trong thiết kế - thi công spa, hàng trăm dự án đi vào vận hành ổn định trên thực tế, sẽ giúp bạn hiện thực hóa ý tưởng với các sự lựa chọn tốt nhất.

Công Ty TNHH Nội Thất Pendecor

• Văn phòng TPHCM: Lầu 9, Cao Ốc An Khánh, 52 Song Hành, Phường Bình Trưng, Hồ Chí Minh
• Xưởng HCM: 781E, đường Nguyễn Duy Trinh, Phường Long Trường, Hồ Chí Minh
• Hotline: 0909.203.206
• Mail: pendecorvn@gmail.com

Nguồn bài viết:

Pendecor yêu cầu các tác giả sử dụng nguồn dữ liệu gốc để hỗ trợ cho nội dung của họ. Các nguồn này bao gồm sách trắng, dữ liệu từ cơ quan chính phủ, báo cáo gốc, và phỏng vấn với các chuyên gia trong ngành. Ngoài ra, chúng tôi cũng trích dẫn các nghiên cứu gốc từ những nhà xuất bản uy tín khác khi phù hợp.

1. Fortune Business Insights (2025). Spa Services Market to Grow at a CAGR of 12.72% over 2025 to 2032; Rising Adoption of AI-Powered Spa Therapies to Drive Market Growth
2. Grand View Research (2025). Spa Services Market (2025 - 2030)
3. Spa Business Magazine (2025). Research Growth and resilience
4. Business Dojo (2025). Wellness Spa: Profitability Guide
5. Fotromed (2025). What Are the Average Revenue and Profit Margins of Med Spas in 2025
6. FinModelsLab (2025). How to Make Your Spa Resort Profitable?
7. Business Dojo (2025). Wellness Spa: Treatment Payback Timeline